100 lat Banku Polskiego i Złotego

W tym roku obchodzimy 100-lecie powstania Banku Polskiego SA i wprowadzenia do
obiegu złotego. To doskonała okazja, aby przybliżyć młodzieży historię tej waluty, zrozumieć
ekonomiczne tło tamtych czasów oraz docenić wysiłki, jakie podjęto, aby ustabilizować
polską gospodarkę po odzyskaniu niepodległości.
Uczniowie klasy III TŻ wraz z opiekunem Panią Dorotą Obroślak mieli przyjemność uczestniczyć w tym wydarzeniu w dniu 18
września 20204 r. Zajęcia w ramach Lubelskiego Festiwalu Nauki odbyły się na wydziale
ekonomicznym UMCS w Lublinie.

Omówione zostały kluczowe tematy tj: inflację w 1923 roku i jej przyczyny, reformy
Grabskiego, powstanie Banku Polskiego SA, emisję złotego oraz wygląd i zabezpieczenia
banknotów dawniej i współcześnie.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, Polska borykała się z licznymi problemami
gospodarczymi, w tym hiperinflacją. W 1923 roku inflacja osiągnęła swoje apogeum, a jej
skutki były katastrofalne dla gospodarki. W obliczu narastającego kryzysu gospodarczego, w
1923 roku Władysław Grabski, wybitny ekonomista i polityk, został powołany na stanowisko
premiera i ministra skarbu. Jego reformy były kluczowe dla ustabilizowania polskiej
gospodarki. Główne elementy reform Grabskiego to:
1. Wprowadzenie nowej waluty i zastąpienie marki polskiej nową walutą – złotym.
2. Stabilizacja budżetu przez zmniejszenie wydatków publicznych i zrównoważenie budżetu
państwa.
3. Wprowadzenie nowoczesnego systemu podatkowego, który zwiększył dochody państwa.
4. Utworzenie centralnego banku, który miał kontrolować emisję pieniądza i dbać o stabilność
waluty.
Bank Polski SA został założony w 1924 roku jako centralny bank Polski. Jego głównym
zadaniem była emisja nowej waluty – złotego oraz dbanie o stabilność monetarną kraju.
Pierwsza emisja złotego miała miejsce w 1924 roku. Złoty zastąpił markę polską w stosunku
1 złoty = 1 800 000 marek polskich. Wprowadzenie nowej waluty było konieczne, aby
przywrócić zaufanie do polskiego systemu finansowego i zahamować hiperinflację. Banknoty
złotowe od początku swojej emisji charakteryzowały się bogatym wzornictwem i
nowoczesnymi zabezpieczeniami, które miały na celu zapobieganie fałszerstwom. Na
przestrzeni lat wygląd banknotów ulegał zmianom, dostosowując się do nowych technologii i
wymogów bezpieczeństwa.
Setna rocznica wprowadzenia złotego to doskonała okazja do refleksji nad tym, jak zmieniała
się polska gospodarka przez ostatnie sto lat. Reformy Władysława Grabskiego, utworzenie
Banku Polskiego SA i wprowadzenie złotego były kluczowymi krokami w budowaniu
stabilnej i silnej gospodarki. Współczesne zabezpieczenia banknotów są świadectwem
postępu technologicznego i troski o bezpieczeństwo finansowe kraju.